Kiła jest jedną z najstarszych, a zarazem wciąż niebezpiecznych chorób przenoszonych drogą płciową. Choć rozwój medycyny pozwolił na opracowanie skutecznych metod leczenia, to kiła nadal pozostaje poważnym zagrożeniem zdrowotnym, z którym zmagają się zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Jak rozpoznać kiłę i na czym polega jej leczenie?
Kiła, często określana jako syfilis, to przewlekła choroba bakteryjna przenoszona drogą płciową, którą wywołuje bakteria Treponema pallidum (krętek blady). Schorzenie może mieć różny przebieg i objawy, a także prowadzić do wielu powikłań, zwłaszcza jeśli nie jest odpowiednio leczone. Co ciekawe, choć o pierwszych przypadkach kiły mówiło się już w czasach starożytnych, to dziś również odnotowuje się przypadki choroby – zwłaszcza w Afryce, Azji Południowo-Wschodniej oraz Ameryce Łacińskiej. Badania wskazują, że każdego roku na całym świecie pojawia się około 6 milionów nowych przypadków kiły.
Kiła przenosi się głównie drogą płciową, czyli podczas kontaktów seksualnych z osobą zakażoną. Zakażenie może także wystąpić w wyniku kontaktu z zakażoną krwią, np. przez używanie skażonych igieł lub w wyniku transfuzji krwi, jeśli nie została odpowiednio przeprowadzona. Ponadto kobieta w ciąży, która jest zakażona, może przekazać bakterię swojemu dziecku przez łożysko – przez cały okres ciąży lub podczas porodu. Warto również dodać, że zakażenia pozapłciowe (np. w wyniku przypadkowego wtarcia zakażonej wydzieliny) są możliwe, jednak z uwagi na wysoką wrażliwość bakterii na czynniki zewnętrzne zdarza się to stosunkowo rzadko.
Kiła jest chorobą o przebiegu fazowym, która na różnym etapie może dawać nieco inne objawy. Początkowo, w ciągu 2-3 tygodni po zakażeniu, w miejscu dostania się bakterii do organizmu pojawia się niewielki, niebolesny guzek, który z czasem zmienia się w małe owrzodzenie z lekko uniesioną krawędzią. Tego typu objaw jest widoczny głównie na narządach płciowych – penisie, sromie, wokół pochwy lub okolic odbytu. Może też pojawić się w innych miejscach, np. tylnej części gardła lub we wnętrzu pochwy. Jest to tzw. objaw pierwotny, który ustępuje samoistnie w ciągu 2-4 tygodni i pozostawia na skórze charakterystyczne przebarwienie.
Drugi okres kiły, czyli tzw. kiła wtórna (drugorzędowa) rozpoczyna się przeważnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy po wystąpieniu pierwszych objawów i braku wdrożenia leczenia kiły pierwotnej. Wówczas pacjent obserwuje u siebie takie objawy jak:
Trzeci okres kiły, czyli kiła późna, rozpoczyna się po upływie co najmniej 2 lat od zakażenia. Jej objawy kliniczne mogą natomiast pojawić się dopiero po 5-10 latach po zakażeniu.
Kiła, zwłaszcza na drugim etapie, manifestuje się również szeregiem objawów skórnych, do których należy m.in.:
Każda nietypowa wysypka lub owrzodzenie, zwłaszcza w okolicach intymnych, wymaga konsultacji ze specjalistą. Jeżeli lekarz podejrzewa kiłę, może zlecić pacjentowi:
Leczenie choroby zależy od jej stadium oraz stopnia zaawansowania objawów. Zwykle zalecana jest antybiotykoterapia (penicylina benzatynowa) w formie zastrzyku wykonywanego jednorazowo w pośladek. U osób uczulonych stosuje się antybiotyki doustne – doksycyklinę lub ceftriakson. Podjęcie leczenia pozwala na całkowite wyleczenie choroby i ochronę przed jej nawrotem.