Plamy soczewicowate (łac. lentigo) to wrodzone lub nabyte zmiany barwnikowe, które zwykle przyjmują charakter brązowego ogniska o wyraźnie zaznaczonych granicach. Plamy mogą pojawiać się na skórze w formie pojedynczych zmian lub w większych skupiskach. Problem ten często jest następstwem procesów starzenia i działania promieniowania społecznego – szacuje się, że zmaga się z nim około 30% kobiet po 30. roku życia i aż 90% kobiet po 50. roku życia. Jakie wyróżniamy rodzaje plam soczewicowatych i jak wygląda ich leczenie?
Plamy soczewicowate to zmiany powstające na skutek zwiększonej ilości komórek barwnikowych (melanocytów w naskórku). Te charakterystyczne, ciemnobrązowe plamy o średnicy od 2 do 20 mm mogą pojawiać się w każdym wieku i dotyczyć różnych okolic ciała – głównie pleców, tułowia, twarzy, dłoni lub przedramion. Warto podkreślić, że w przeciwieństwie do innych znamion barwnikowych lub piegów, plamy soczewicowate nie zmieniają swojego odcienia pod wpływem działania promieniowania słonecznego.
Plamy soczewicowate mogą mieć podłoże genetyczne lub charakter nabyty. W zależności od ich genezy wyróżnić możemy:
Podobnie jak w przypadku wszystkich zmian barwnikowych, pojawienie się na skórze plam soczewicowatych należy skonsultować z dermatologiem. Lekarz bada zmiany za pomocą specjalnego wideodermatoskopu i ocenia ich charakter. W przypadku plam o nieregularnych kształtach lub ciemnej pigmentacji zalecane jest wykonanie biopsji zmian oraz badania histopatologicznego, które ma na celu wykluczenie plam soczewicowatych złośliwych. Jeżeli badanie potwierdzi zmiany złośliwe, konieczne jest wówczas ich wycięcie chirurgiczne.
Leczenie skóry ze skłonnościami do powstawania przebarwień i plam soczewicowatych polega głównie na stosowaniu kosmetyków o działaniu wybielającym i hamującym powstawanie melatoniny. Doskonale sprawdzają się tu wszelkie kosmetyki z arbutyną, kwasem azelainowym, glikolowym lub fitowym, a także witamina C.
W ramach medycyny estetycznej możemy korzystać z wielu zabiegów, które pozwalają na skuteczne i długotrwałe pozbycie się plam soczewicowatych. Największą popularnością cieszą się peelingi chemiczne bazujące na kwasie migdałowym lub azelainowym, jak również peelingi mechaniczne oraz mikrodermabrazja.
Duże szanse na całkowite usunięcie plam soczewicowatych starczych dają zabiegi z wykorzystaniem lasera frakcyjnego eCO2, który złuszcza naskórek, ponadto stymuluje produkcję kolagenu, a także wygładza i ujędrnia skórę. Pożądane efekty jesteśmy w stanie osiągnąć już po przeprowadzeniu od 2 do 5 zabiegów, wykonywanych w odstępach kilkutygodniowych.
Jak ochronić naszą skórę przed powstawaniem plam soczewicowatych? Pamiętajmy o regularnym stosowaniu kremów z filtrem (minimum SPF30) – zarówno wiosną i latem, jak i w okresie jesienno-zimowym. Latem starajmy się także unikać bezpośredniej ekspozycji skóry na najsilniejsze działanie promieni słonecznych. Do codziennej pielęgnacji skóry warto włączyć również kosmetyki, zawierające m.in. witaminę C, retinol oraz kwasy AHA.
