Szacuje się, że z dolegliwościami typowymi dla pokrzywki zmaga się około 25% populacji na całym świecie. Pokrzywka stanowi niejednolity zespół chorobowy, który daje dokuczliwe objawy skórne, takie jak swędzenie skóry i wykwity w postaci czerwonych bąbli. Niestety, przyczyn pokrzywki jest wiele, dlatego też w przewlekłych postaciach choroby prawidłowe jej zdiagnozowanie nie zawsze jest możliwe. Jak wygląda pokrzywka, gdzie może się pojawić i czym należy ją smarować?
Pokrzywka (łac. urticaria) jest uważana za jedną z najczęstszych chorób skóry, która dotyka osób w każdym wieku. Jest ona zaliczana do chorób o podłożu alergicznym, wywołanych zazwyczaj nieprawidłową reakcją układu immunologicznego na kontakt z potencjalnym alergenem (pokarmem, pyłkami roślin, sierścią zwierząt, kurzem, jadem owadów czy też substancjami chemicznymi zawartymi w kosmetykach lub środkach chemicznych).
Warto jednak zaznaczyć, że za rozwój pokrzywki skórnej mogą odpowiadać również czynniki niealergiczne oraz fizykalne. Mówiąc o pokrzywce niealergicznej, mamy na myśli reakcję skórną spowodowaną nietolerancją organizmu na przyjmowany lek, np. antybiotyk (penicylina lub cefalosporyny), niesteroidowe leki zapalne (ibuprofen, aspiryna), czy też silne leki przeciwbólowe, takie jak kodeina lub morfina.
Źródłem pokrzywki fizykalnej są zazwyczaj niekorzystne czynniki zewnętrzne oraz warunki atmosferyczne. Swędzące, bolesne wykwity na skórze mogą pojawić się na skutek nadmiernej ekspozycji skóry na mróz lub promienie słoneczne, a także w wyniku wysuszenia skóry lub zbyt długiego działania wody. Wysypka pokrzywkowa może pojawić się również po wysiłku lub w wyniku przepocenia. Zdarza się również, że pokrzywka jest objawem innej choroby, jak np. zakażenia pasożytami, wirusowym zapaleniem wątroby czy też HIV.
Biorąc pod uwagę przyczyny pojawienia się pokrzywki na skórze, wymienia się następujące jej rodzaje:
Jak wygląda pokrzywka? Wykwity skórne typowe dla tej choroby spełniają trzy warunki, a mianowicie:
Warto również dodać, że pokrzywka skórna jest podstępną i niejednokrotnie bardzo dokuczliwą dolegliwością, która oprócz zmian na skórze może nieść za sobą czasami szereg innych objawów współwystępujących, takich jak osłabienie organizmu, zawroty głowy, nudności i wymioty, kołatanie serca czy też niskie ciśnienie tętnicze.
Gdzie może pojawić się pokrzywka? Bąble pokrzywkowe mogą występować w każdym miejscu na ciele – czasami są one skupione w jednej partii ciała, jednak zdarza się, że wysypka pokrywa całe ciało (co jest typowe m.in. pokrzywki wywołanej zimnem). Co równie istotne, pokrzywka może mieć różny kształt, jednak u większości osób zmiany te są podobne do poparzenia pokrzywą (stąd nazwa choroby).
Jak leczyć pokrzywkę? W pierwszej kolejności, gdy na skórze pojawią się wykwity zbliżone do pokrzywki, należy wyeliminować kontakt z czynnikami wywołującymi wysypkę, a następnie zażyć leki przeciwhistaminowe, które dostępne są w aptece bez recepty. Jeżeli po ich zastosowaniu wysypka nie ustąpi, należy udać się do lekarza, który przeprowadzi wywiad z pacjentem i wdroży odpowiednią terapię. W ciężkich przypadkach pokrzywki, którym towarzyszy obrzęk naczynioruchowy, zalecane jest stosowanie przez krótki czas kortykosteroidów systemowych. Równolegle z leczeniem farmakologicznym warto zastosować preparaty w formie maści lub balsamu, które łagodzą lub niwelują całkowicie powstałe zmiany skórne.
Polecamy także przeczytanie artykułu o pokrzywce u dzieci i niemowląt.