Bielactwo to schorzenie o podłożu dermatologicznym, w wyniku którego na skórze chorego pojawiają się charakterystyczne odbarwienia i plamy różnego kształtu i wielkości. Stan ten widoczny jest na różnych partiach ciała, jednak zazwyczaj zaczyna się na dłoniach, stopach oraz twarzy. Uważa się, że na całym świecie około 1% populacji w różnym wieku zmaga się z bielactwem. Czym jest bielactwo, jak je zatrzymać i czy bielactwo jest dziedziczne?
Bielactwem określa się stan skóry, który powstaje wtedy, gdy komórki ciała odpowiedzialne za kolor naszej skóry, melanocyty, przestają wytwarzać melaninę i ulegają zniszczeniu. Wyróżnia się dwie grupy pacjentów – tych, którzy zmagają się z bielactwem od urodzenia (bielactwo wrodzone) oraz tych, którzy zauważają u siebie objawy choroby w późniejszym wieku (bielactwo nabyte).
Przebarwienia typowe dla bielactwa mogą występować na dowolnych partiach ciała, jednak najczęściej zauważyć je można:
O ile w przypadku bielactwa wrodzonego wiemy, że jest to zaburzenie dziedziczne, które występuje od urodzenia, o tyle dokładne przyczyny bielactwa nabytego nie są do końca znane. Wśród czynników, które mogą mieć wpływ na rozwój tej choroby, wymienia się uwarunkowania genetyczne oraz występowanie innych chorób autoimmunologicznych, takich jak cukrzyca typu I, łuszczyca, toczeń rumieniowaty układowy, choroba Hashimoto czy też łysienie plackowate.
Oprócz głównego podziału na bielactwo wrodzone (albinizm) oraz nabyte (vitiligo) bielactwo dzieli się również ze względu na zakres objawów na:
Głównym objawem albinizmu (bielactwa wrodzonego) jest biała skóra, paznokcie, rzęsy oraz włosy, co ma związek z brakiem pigmentu w komórkach ciała chorego. Co więcej, osoby zmagające się z albinizmem często mają również problemy ze wzrokiem – diagnozuje się u nich krótkowzroczność, oczopląs, a nawet częściową lub całkowitą ślepotę.
Jeżeli natomiast chodzi o objawy bielactwa nabytego, to tu chorzy mają z reguły do czynienia z niejednolitymi kolorystycznie wykwitami skórnymi, które mogą występować na różnych partiach ciała. Zmiany te mogą mieć różne rozmiary – od bardzo małych aż do rozległych, które zazwyczaj występują w miejscach urazów (tzw. objaw Koebnera).
W przypadku najmłodszych również wyróżnia się bielactwo wrodzone oraz nabyte, chociaż albinizm występuje u nich bardzo rzadko. Początki bielactwa nabytego u dzieci zauważa się po 10. roku życia i są one częściej obserwowane u dziewczynek. Bielactwo u dzieci przybiera zazwyczaj postać odbarwionych plam występujących na skórze twarzy, dłoniach, łokciach, kolanach oraz narządach płciowych. Co ważne, choroba rozwija się u dzieci stopniowo – początkowo skóra jest bardzo jasna i różowa, a dopiero później pojawiają się jaśniejsze plamy, które ulegają powiększeniu.
Jak pozbyć się bielactwa? Niestety, jak do tej pory nie opracowano terapii, która gwarantowałaby całkowite wyleczenie bielactwa. W przypadku niedużych zmian pacjenci stosują miejscowo glikokortykosteroidy o silnym działaniu lub inhibitory kalcyneuryny (m.in. takrolimus, pimekrolimus), które stymulują proces repigmentacji w obrębie zmian. Jeżeli zmiany na ciele są rozległe, chorym zaleca się stosowanie PUVA z użyciem psoralenów działających ogólnie lub miejscowo, jak również zabiegów fototerapii czy też lasera ekscymerowego, który emituje światło UVB o długości 308 nm.
Jakie witaminy na bielactwo mogą okazać się skuteczne? Istnieje niewiele badań na ten temat, jednak niektórzy naukowcy uważają, że jedną z przyczyn rozwoju bielactwa nabytego jest niedobór kwasu foliowego i witaminy B12, a także związanej z ich metabolizmem homocysteiny.
