Mięczak zakaźny to schorzenie o podłożu wirusowym, które stanowi około 10% wszystkich chorób skóry u dzieci do 10. roku życia. Zmagają się z nim przede wszystkim dzieci pomiędzy 1. a 4. rokiem życia, u których obserwowane są wykwity skórne z charakterystycznym wgłębieniem w środkowej części. Jak można się zarazić mięczakiem zakaźnym, ile trwa ta choroba i czy w trakcie leczenia mięczaka zakaźnego można chodzić do przedszkola?
Mięczak zakaźny (łac. molluscum contagiosum) to choroba zakaźna skóry wywoływana przez wirusa mięczaka zakaźnego (MCV), należącego do grupy pokswirusów. Wyróżnia się dwa typy tego wirusa: MCV-1 oraz MCV-2, jednak większość zakażeń ma związek z pierwszym typem. Należy również podkreślić, że wirus MCV atakuje wyłącznie komórki nabłonkowe i nie prowadzi do rozwoju zakażenia ogólnoustrojowego.
Niestety, wirus mięczaka zakaźnego wykazuje wysoką zakaźność, w związku z czym może być w prosty sposób przenoszony podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną, a także w wyniku kontaktu ze skażonym przedmiotem. Co ważne, osoba zakażona może zarażać innych przez cały okres występowania zmian na skórze.
Chociaż wirusem MCV może zarazić się tak naprawdę każdy, to najbardziej narażone na niego są dzieci. Zmiany, które obserwuje się u najmłodszych, dotyczą w dużej mierze mięczaka zakaźnego na twarzy, kończynach oraz klatce piersiowej (rzadziej na stopach i dłoniach). Wśród czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju mięczaka zakaźnego u niemowląt i starszych dzieci, wymienia się przede wszystkim:
Dobra informacja jest jednak taka, że w przypadku dzieci z prawidłową odpornością immunologiczną przebieg choroby jest z reguły samoograniczający się. Nieco cięższy przebieg choroby i większe zmiany obserwuje się natomiast u dzieci ze zmniejszoną odpornością, u których leczenie może trwać dłużej i jest bardziej skomplikowane. Ile trwa mięczak zakaźny u dzieci? Zazwyczaj okres wylęgania mięczaka wynosi od 2 do 8 tygodni, jednak zdarza się, że trwa on nawet kilka miesięcy.
Jak natomiast wygląda zależność pomiędzy mięczakiem zakaźnym a szkołą? Zaleca się, by dzieci nie chodziły do szkoły lub przedszkola aż do momentu wyleczenia zmian na skórze, by nie zarażać w ten sposób rówieśników.
W przypadku dorosłych do zakażenia mięczakiem zakaźnym dochodzi zazwyczaj w wyniku kontaktów seksualnych, dlatego też u kobiet najczęściej diagnozowany jest mięczak zakaźny na pochwie i wzgórku łonowym, natomiast u mężczyzn są to zmiany na skórze członka, wewnętrznej powierzchni ud oraz w pachwinach. Mięczak zakaźny występuje przede wszystkim u:
Podstawowym objawem mięczaka zakaźnego są specyficzne wykwity skórne w postaci niewielkich, napiętych grudek z pępkowatym wgłębieniem w środku, które przyjmują średnicę około 1-5 mm. Zmiany te mają gładką powierzchnię i biały, różowy lub cielisty odcień. Co więcej, mięczak zakaźny może występować pojedynczo, w dużych skupiskach lub układać się wzdłuż linii zadrapań (tzw. pseudoobjaw Koebnera). Pacjenci często skarżą się na dolegliwości bólowe oraz świąd w okolicach zmiany, jak również występowanie rumienia wokół grudek.
W sytuacji, gdy lekarz ma problem z rozpoznaniem mięczaka zakaźnego, zaleca się wykonanie badania mikroskopowego treści wyciśniętej ze zmiany lub pobrania wycinka skóry. Warto podkreślić, że większość zmian ustępuje samoistnie w ciągu 6-9 miesięcy, bez konieczności podejmowania leczenia. Wdrożenie terapii jest zasadne wyłącznie w przypadku dużej rozległości oraz długiego okresu utrzymywania się zmian, a także tendencji do dalszego ich rozsiewania. Wówczas zaleca się zastosowanie jednej z kilku metod leczenia:
