Zakażenia bakteryjne skóry i sąsiadujących z nią tkanek wynikają przeważnie z urazu lub uszkodzenia ciągłości skóry. Przykładem tego jest zastrzał palca, czyli ropny stan zapalny palca rozwijający się wskutek uszkodzenia ciągłości skóry w obrębie wału bocznego paznokcia bądź też opuszka palca u ręki. Jak wygląda zastrzał palca, kto powinien go diagnozować i jakie leczenie jest w tym przypadku zalecane?
Zastrzał palca, inaczej, ropne zapalenie palca, to ostry stan zapalny, który może powstać w wyniku uszkodzenia ciągłości skóry. Okazuje się, że niekiedy nawet małe draśnięcie skóry wystarcza do tego, by bakterie mogły przedostać się do tkanek podskórnych, gdzie rozpoczynają proces namnażania i rozwoju infekcji ropnej. W medycynie wyróżnia się kilka rodzajów tej choroby:
Na początku zastrzał palca obejmuje wyłącznie powierzchowną warstwę skóry, powodując jej zaczerwienienie, miejscowy obrzęk i delikatne ocieplenie. Może też pojawić się ból pulsujący, a pod naskórkiem zaczyna gromadzić się ropa. Jeżeli na tym etapie nie zostanie wdrożone leczenie, stan zapalny zaczyna atakować głębsze tkanki, prowadząc do zastrzału podskórnego. Pacjent obserwuje wówczas zbliżone dolegliwości, jednak ból jest silniejszy i pojawia się też w momencie naciskania lub opuszczania ręki.
Zastrzał ścięgnisty może z kolei powodować ból w ścięgnach podczas zginania i prostowania palca. W przypadku zastrzału stawowego będą z kolei problemy z poruszaniem stawami palca oraz podwyższona temperatura ciała, niekiedy też dreszcze. Najbardziej zaawansowane stadium, zastrzał kostny, objawia się z kolei silnym bólem, zaczerwienieniem i demineralizacją paliczka. Do tego dochodzi wysoka gorączka i ogólne złe samopoczucie.
W większości przypadków zastrzał palca jest diagnozowany przez lekarza pierwszego kontaktu – internistę lub lekarza rodzinnego. Niestety pacjenci często zgłaszają się do specjalisty wtedy, gdy stan zapalny rozwija się w głębszych warstwach skóry, co wymusza konieczność przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego. Polega on na nacięciu miejsca, w którym pojawił się zastrzał, aby móc tym samym wydostać ropę z rany i dokładnie oczyścić ją przy użyciu drenu. Dodatkowo lekarz może zlecić antybiotykoterapię, aby zapobiec dalszemu rozwojowi infekcji i wspomóc proces gojenia.
W przypadku zaawansowanych postaci zapalenia, np. zastrzału ścięgnistego, po zabiegu nacięcia bocznego konieczne jest też unieruchomienie palca. Z kolei zastrzał stawowy i kostny wymaga dokładnego oczyszczenia rany z ropy, a także usunięcia podczas zabiegu łyżeczkowania obumarłych tkanek w obrębie stanu zapalnego. W tym przypadku również konieczne jest unieruchomienie palca.
Maść na zastrzał palca powinna zawierać substancje przeciwbakteryjne lub przeciwzapalne, które pomogą w zwalczaniu infekcji i ograniczeniu stanu zapalnego. Zwykle są to maści z antybiotykami, np. mupirocyną, bacytracyną czy neomycyną. Dostępne są też preparaty bez recepty, w tym m.in. Tribiotic, Polibiotic czy Maxibiotic. Zawierają one mieszankę substancji o silnym działaniu przeciwbakteryjnym, które skutecznie zwalczają bakterie odpowiedzialne za infekcję. Ważne jest jednak, aby stosować je zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty, aby uniknąć niepożądanych skutków ubocznych i zapewnić skuteczną terapię.
Na początkowym etapie zastrzał powierzchowny można próbować leczyć w domu, m.in. poprzez odkażanie miejsca zranienia, a także stosowanie okładów łagodzących z babki lancetowatej lub szałwii. Jeżeli jednak pojawi się ból i duży obrzęk w okolicy zranienia konieczne należy skonsultować się z lekarzem.
Nieleczony zastrzał palca może prowadzić do uszkodzeń, deformacji lub całkowitego zniszczenia paznokcia. W skrajnych przypadkach taki stan może powodować sepsę, zapalenie szpiku kostnego lub poważne uszkodzenia skóry, tkanek, ścięgien i stawów.
